У артыкуле разглядаюцца асноўныя накірункі адукацыйнай і кадравай палітыкі царызму на тэрыторыі Беларусі ў 1860-я гг. Падкрэсліваецца яе дваісты і непаслядоўны характар: змест пастаянна карэктаваўся ва ўмовах складанай грамадска-палітычнай сітуацыі і вымушанай барацьбы з польскім уплывам. Прыхільнікі афіцыйнай гітарыяграфіі падкрэслівалі падвіжніцкі і прагрэсіўны характар асветніцкай місіі самадзяржаўя. Згодна з другой канцэпцыяй, прычынай рэформаў быў эканамічны стан краіны, таму урадавая праграма насіла прагматычны характар.
В статье рассматриваются основные направления образовательной и кадровой политики царизма на территории Беларуси в 1860-е годы. Подчеркивается ее двойственный и противоречивый характер: содержание постоянно корректировалось в условиях сложной общественно-политической ситуации и вынужденной борьбы с польским влиянием. Сторонники официальной историографии подчеркивали подвижнический и прогрессивный характер просветительской миссии самодержавия. Согласно второй концепции, причиной реформ было экономическое состояние страны, поэтому программа правительства носила прагматичный характер.